Archives

Tunes en jingles: hoe zit het met de auteursrechten?

Afbeelding: Private Kitchen

31.05.2024 – “Honderden tunes en jingles staan bij de Buma op naam van enkele omroepdirecteuren. De directeur verklaart componist te zijn terwijl hij of zij het niet is. Maar als de echte componist daar nooit over klaagt bij Buma of Het College van Toezicht Auteursrechten gebeurt er niets. Kennelijk is de tune en jingle praktijk ook in de huidige vorm te lucratief voor componisten om te klagen en/of is de angst geen werk meer te krijgen te groot.”

Dit zijn zinnen uit een artikel van advocaat Dirk Visser getiteld “Tunes & jingles; De contractspraktijk bij herkenningsmelodieën van omroepen”. Dirk Visser is van advocatenkantoor Visser Schaap & Kreijger, en gespecialiseerd in intellectuele eigendom, media en mededinging. Nog nooit is zo duidelijk openbaar te lezen hoe het zit met de auteursrechten rond jingles en tunes.

Afbeelding van website Visser Schaap & Kreijger

De contractspraktijk van tunes en jingles is al jaren omstreden en in nevelen gehuld, schrijft Visser verder. “Wat is deze praktijk precies? Is deze praktijk in strijd met het auteurscontractenrecht of de Wet toezicht? Is de uit deze praktijk voortvloeiende verdeling van gelden (on)wenselijk? Is het aannemelijk of wenselijk dat deze praktijk gaat veranderen?”

Een willekeurig voorbeeld van de Buma Titelcatalogus: oud-directeur Jan Willem Brüggenwirth van Radio 538 is hier op papier de componist van een aantal jingles.

Omroepen vinden dat zij te veel betalen voor het uitzenden van hun ‘eigen’ herkenningsmelodieën en dat zij linksom of rechtsom minder zouden moeten betalen of geld terug moeten krijgen. Een ontwikkeling in de toekomst kan zijn dat omroepen steeds meer gebruik gaan maken van buitenlandse muziekleveranciers die niet bij BumaStemra zijn aangesloten en waarmee rechtstreeks wordt afgerekend. Ook is denkbaar dat gebruik gemaakt gaat worden van door AI gegenereerde muziek. Het lijkt erop dat de huidige praktijk door alle partijen, deels knarsetandend, wordt geaccepteerd en dat momenteel niemand een betere oplossing weet. Leven als ‘Gort in Frankrijk’ is er niet meer bij, maar er zijn kennelijk genoeg componisten die onder de huidige, juridisch discutabele omstandigheden (een deel van) hun boterham kunnen verdienen met tunes en jingles.
(Bron teksten: “Tunes & jingles; De contractspraktijk bij herkenningsmelodieën van omroepen“)

Vuistdik boek over flexi discs


20.05.2024 – Wie van jingles houdt, houdt van tunes, van radio, van radiocommercials en van plaatjes waar die op staan. Vandaar dat we op deze plek even aandacht besteden aan het boek “Druk met geluid” van Pieter Jan Vink.

Het boek draait om de zogeheten flexi discs, je weet wel: die flinterdunne grammafoonplaatjes die vaak als reclame in een tijdschrift geplakt waren of als folder in je brievenbus vielen. Tot nu toe was daar geen boek van uitgekomen. Radio- en muziekfan Pieter Jan Vink (1953) vond dat dat moest gebeuren. Terecht, als je het ons vraagt.


De pil telt 800 pagina’s en is amper met 1 hand te tillen. Vele honderden afbeeldingen en verhalen over de productie, de markt, de makers, de bekende stemmen, slogans en de merken die horen bij flexi discs. Van Warme bakker tot Willem Duys, van Sonopress tot SRV, van Meta de Vries tot Mies Bouwman, van Top Format tot Hilversum III. Ook als je jinglefan bent kom je boeiende pagina’s tegen in dit boek, je ziet er hier een paar om het bericht heen. Reclame maken doen we niet op Jingleweb, maar het boek “Druk met geluid” is beslist een aanrader. En nu maar wachten op de website die het boek van geluid voorziet.
(Afbeelding: copyright Pieter Jan Vink)

Eindelijk originele Veronica-tune ‘Oh, wat een nacht’ gevonden


08.05.2024 – Het antwoord op een tunes-vraagstukje kan soms 40 jaar op zich laten wachten. Zo is dat nu met de tune van Veronica’s Oh, want een nacht. De tune, ook gebruikt als bedje voor de promo’s, was overduidelijk December, 1963 (Oh, what a night) van The Four Seasons, maar dan in een instrumentale variant. Een tijdje is gedacht dat het een bewerkte instrumentale versie was van het Four Seasons-origineel, voorafgegaan door een piano-intro ingespeeld door NOB-technicus Ronald Trijber, maar dat bleek niet te kloppen. De instrumentale versie van de Four Seasons is echt anders.

Het enige wat wél duidelijk was, was dat de zang op de promo afkomstig was van de Nederlandse groep Vulcano die in 1983 een reeks acapella jingles heeft opgenomen voor o.m. Mono, Nieuwsradio en.. Oh, wat een nacht. Luister hieronder naar een klein deel uit die sessie, namelijk de jingles voor Oh, want een nacht.


Maar wat was nou de herkomst van die aparte instrumentale versie? Een verzamel-CD van de Italiaans-Amerikaanse discoband Change gaf onlangs het antwoord. Zíj bleken de makers. Op het album Sharing your love staat hun versie van ‘Oh, what a night’. Eindelijk…

De programmatitel ‘Oh, wat een nacht’ werd vanaf april 1979 voor het eerst gebruikt voor diverse nachtprogramma’s van Veronica op Hilversum 1, vanaf 7 december 1985 op Radio 2 en vanaf 10 oktober 1992 op Radio 3 en tevens later toen het vanaf 1 september 1995 een commerciële radiozender werd. Radio Veronica gebruikt het programma om nieuwe dj’s te laten proefdraaien in de nacht.
Luister hieronder naar de promo met de stemmen van Peter Teekamp en Erik de Zwart

(Met grote dank een een Jingleweb-fan die liever anoniem blijft.)

Speeldoosje met 1e radiojingle gerestaureerd

04.05.2024 – Het was leuk, vanmiddag bij BNNVARA’s Spijkers met koppen. Tobias Idzerda, kleinzoon van radiopionier Hanso Idzerda, liet daar zien en horen dat het beroemde speeldoosje, met daarop de eerste radiojingle, gedeeltelijk is gerestaureerd. Het programma-onderdeel is hier terug te zien en te horen.